میخک طلایی

گسترش هنر فیلمسازی و افزایش جاذبه آن در ایران، در سال‌های چهل و پنجاه بسیاری از آهنگسازان وابسته به سازمان رادیو و تلویزیون و نیز وزارت فرهنگ و هنر را به کار در این زمینه برانگیخت. گام نخست را در این راه "مرتضی حنانه" برداشت.هنرمند دیگری که اگر چه هفت هشت سال پس از حنانه از حوزه موسیقی پیشرو وارد سینما می‌شد، ولی با نخستین موسیقی فیلم خود نشان داد که می‌تواند اهل حرفه شود، احمد پژمان است
او از زمان تحصیل با کارهای صحنه‌ای آشنایی یافت و نخستین کار جدی او، اپرایی بود به نام "جشن دهقان" که در سال ۱۳۴۶ در مراسم گشایش تالار رودکی به اجرا درآمد.احمد پژمان در سال ۱۳۱۴ در منطقه لار در استان فارس زاده شد و تحصیلات عمومی خود را در تهران به پایان برد. او همزمان با تحصیل عمومی، به طور خصوصی به فراگیری موسیقی پرداخت. ابتدا به سوی ویولن رفت و نواختن آن را نزد حشمت سنجری آموخت و بعد توفیق پیدا کرده که در هنرستان عالی موسیقی، نزد حسین ناصحی تئوری و مقدمات آهنگسازی را بیاموزد...

احمد پژمان در سال ۱۳۴۳ با استفاده از یک بورس مطالعاتی رهسپار وین شد و در آکادمی موسیقی این شهر به ادامه تحصیلات خود پرداخت. او پس از پایان تحصیل در سال ۱۳۴۹ به ایران بازگشت، و از آن پس تا زمان انقلاب به کار تدریس در هنرستان و دانشگاه از یک سو و آفرینش موسیقی از سوی دیگر، مشغول بود.در کارنامه آفرینشی احمد پژمان علاوه بر "جشن دهقان"، سه کار صحنه‌ای دیگر نیز به چشم می‌خورد که عبارت است از اپراهای "دلاور سهند"، "سمندر" و باله "روشنائی". در میان آثار کنسرتی او نیز "راپسودی برای ارکستر بزرگ" واجد ارزش ویژه‌ای است.

احمد پژمان با وجود موفقیتی که موسیقی او در این فیلم به دست آورده بود، چهار پنج سالی از فیلم‌های بلند داستانی کناره گرفت و به سریال‌های تلویزیونی روی آورد.او در سال ۱۳۵۴، یعنی یک سال پس از شازده احتجاب با همکاری علی رهبری برای "دلیران تنگستان" و یک سال پس از آن برای "سمک عیار" موسیقی نوشت. موسیقی بعدی پژمان برای فیلم‌های بلند، بر روی فیلم "ساخت ایران" ساخته امیر نادری نشست.

بهمن فرمان آرا پس از بازگشت از سفر کمابیش دراز مدت خود به خارج از کشور، از نو، احمد پژمان را به همکاری دعوت کرد. به این ترتیب موسیقی او، با فیلم‌های بعدی فرمان آرا، "بوی کافور، عطر یاس"، "خانه‌ای روی آب"، و "یک بوس کوچولو" نیز در آمیخت.احمد پژمان علاوه بر آن با محسن مخمملباف در فیلم "هنرپیشه"، با مجید مجیدی در فیلم‌های "باران و بید مجنون" و نیز با رخشان بنی اعتماد در فیلم "روسری آبی"، همکاری داشته است.

احمد پژمان در این میان از همکاری با فرمان آرا بسیار راضی و خشنود است. او اعتقاد دارد که رابطه صمیمانه میان کارگردان و موسیقی نویس فیلم همه کارها را آسان‌ می‌کند.

این نوع کار برای پیوند با فیلم‌های درون گرایانه بسیار سازگاری نشان می‌دهد.

احمد پژمان می‌گوید که برای صحنه‌های پر حرکت و هیجانی و تعقیب و گریز خیلی راحت می‌توان موسیقی نوشت. آن چه دشوار است صحنه‌های آرام درون گرایانه است که کارگردان در آنها به دنبال کشفی روانشناسانه می‌گردد.

او می‌گوید که به شیوه‌ای رندانه از صدای زن در موسیقی خود استفاده می‌کند که هیچ کس نمی‌تواند به آن اعتراض کند. اولین بار در فیلمی از سعید اسدی با ترس و لرز، موسیقی خود را با صدای زن در آمیخته است. در تیتراژ آخر فیلم از صدای زن در یک ارتفاع مشخص استفاده کرده و بعد از این فیلم جسارت پیدا کرده و در فیلم‌های بعد از صداهای روشن‌تر زنانه بهره گرفته است.
احمد پژمان از سوی دیگر می‌گوید که همیشه برای استفاده در فیلم‌ها، به موسیقی سنتی فکر می‌کند. ولی مدرن بودن و امروزی بودن را هم از یاد نمی‌برد. اگر چه تکنیکی که او به کار می‌برد، برگرفته از موسیقی بین‌المللی است، ولی زیر بنای موسیقی‌اش ایرانی است.